شهرستان لنجان

۸

۵

۵۳

بخش باغبهادران

۲

۳

۳۷

بخش مرکزی

۶

۲

۱۶

مرکز آمار ایران سال ۱۳۸۵
۳-۳) شهر باغبهادران (مرکز بخش )
باغبهادران در ۵۱ درجه و ۱۳ دقیقه طول شرقی از نصف النهار گرینویچ و ۳۲ درجه و ۲۲ دقیقه عرض شمالی از خط استوا قرار دارد . بلندی باغبهادران از سطح دریا به طور متوسط ، ۱۹۰۰ متر است . بلندی این شهر در سواحل رودخانه زاینده رود ، ۱۸۵۰ متر و در قسمتهای مرتفع به ۲۰۰۰ متر می رسد .
تا پیش از سال ۱۳۵۴ باغبهادران از نقاط شهری اصفهان محسوب می شد ، ولی از سال ۱۳۵۴، با ضمیمه شدن به شهرستان لنجان ، یکی از بخشهای این شهرستان به شمار می رود .
باغبهادران بر روی تپه یا ناحیه ای قرار گرفته است که جلگه نامیده می شود . این جلگه ادامه جلگه های رسوبی است که ازجهت شمال شرقی به دشت و جلگه های شهر اصفهان و از سوی جنوب و جنوب غربی به کوههای شهرکرد منتهی می شود .
باغبهادران از شمال غربی به روستای مورکان، چم پیر و همام و ارتفاعات ملک آباد ، از جنوب به جاده آسفالته اصفهان ـ‌ شهرکرد و از غرب به روستای قلعه لای بید و از شرق به جاده اصفهان و روستای چم آسمان محدود است .
بلندترین نقطه شهر در قسمت جنوب غربی و پست ترین نقطه ، رودخانه زاینده رود است که جهتی غربی ـ شرقی دارد و از شمال باغبهادران می گذرد .
مساحت شهر باغبهادران ، ۸/۱۱۴ هکتار است . از این وسعت ، ۲/۶۹ هکتار به محلات مسکونی اختصاص دارد . علاوه بر باغهای میوه و بیشه زارها که ۱۵۶ هکتار زمین را در بر می گیرد ، زمینهای مورد استفاده کشاورزی در اطراف این شهر ۱۹۴ هکتار است و قسمتی از آبخور
زاینده رود به شمار می رود که حدود ۱۰ هکتار آن در محدوده شهر می باشد .( طرح هادی شهر باغبهادران ، ۱۳۷۲ ، ص۴۷ ) (نقشه شماره ۳-۳)
۳-۴)شهر چرمهین
شهر چرمهین با مساحتی حدود ۷ کیلومتر مربع و با جمعیتی حدود ۱۴۰۰۰ نفر در ۶۰ کیلومتری جنوب غربی اصفهان در طول جغرافیایی ۵۱ درجه و ۲۱ دقیقه و عرض جغرافیایی ۳۲ درجه و ۲۱ دقیقه قرار داشته که ارتفاع آن از سطح دریا ۱۸۰۰ متر و از شهرهای بخش باغبهادران در شهرستان لنجان بوده و از شمال به شهر باغبهادران ، روستای چم آسمان و شورجه و از شرق به صنایع دفاع ، صحرای برزه ، کچوئیه ، هاردنگ و جاده اصفهان ـ خوزستان و از غرب به روستای قلعه لای بید و جاده اصفهان ـ شهرکرد و از جنوب به کوه شاه لولاک که ارتفاع آن ۲۷۰۰ متر و از ارتفاعات گردنه رخ از رشته کوههای زاگرس است ، محدود می باشد. در دل کوه شاه لولاک آبشار طبیعی ، زیبا و مفرحی با ارتفاع ۷۰ متر وجود دارد ، آنچه مسلم است تاریخ بوجود آمدن این شهر در زمان ساسانیان بوده اما بدرستی تاریخ آن را نمی توان بیان نمود لیکن در حال حاضر آثار خرابه هایی از زمان های قدیم مانند آتشکده زرتشتیان در صحرای ده و قبرستان زرتشتیان در دامنه کوه شاه لولاک باقی مانده است . ( کتابچه عملکرد شورای اسلامی شهر و شهرداری چرمهین ، ۱۳۸۲ ، ص ۸ )
۳-۵) دهستان زیرکوه
دهستان زیرکوه با مساحت حدود ۷۵/۲۲۳ کیلومتر مربع در قسمت جنوب و غرب بخش باغبهادران مابین ۵۱ درجه و ۰۲ دقیقه تا ۵۱ درجه و ۱۸دقیقه طول شرقی و ۱۴ و ۳۲ تا ۲۳ و ۳۲ درجه عرض شمالی قرار گرفته است .
مرکز این دهستان ، روستای کچوئیه با طول ۵۱ درجه و ۱۳ دقیقه و عرض ۳۲ درجه و ۱۸ دقیقه جغرافیایی و با ارتفاع ۱۸۷۵ متر از سطح دریا قرار گرفته و کوه قاقلیچه در ۶ کیلومتری جنوبی روستای کچوئیه می باشد . بر طبق سرشماری سال ۱۳۸۵ ، جمعیت این دهستان حدود ۱۰۰۷۳نفر می باشد . ( سرشماری عمومی نفوس و مسکن ، ۱۳۸۵ ، ص ۳۹ )
این دهستان دارای ۱۸ روستا و ۹۳ مزرعه می باشد .
۳-۶)دهستان چم کوه :
دهستان چم کوه با جمعیتی حدود ۶۳۶۲ نفر و تعداد ۱۲ آبادی مسکونی ۹/۲۵ در صد از جمعیت بخش را در خود جای داده است . از نظر موقعیت جغرافیایی دهستان چم کوه مابین ۵۶ دقیقه و ۵۰ درجه تا ۵ دقیقه و ۵۱ درجه طول شرقی و ۲۷ دقیقه و ۳۲ درجه عرض شمالی و با ارتفاع ۱۸۲۰ متر از سطح دریا و با وسعتی در حدود ۵/۱۲۲ کیلومتر مربع و تراکم ۹/۵۵ در کیلومتر مربع در جنوب رودخانه زاینده رود واقع شده است و به علت قرار گیری در پای ارتفاعات شمال غربی منطقه نام دهستان چم کوه به خود گرفته است . این دهستان دارای ۱۰۰ روستا ومزرعه می باشد .
۳-۷ )دهستان چم رود
از نظر موقعیت جغرافیایی ، دهستان چم رود مابین ۵ دقیقه و ۵۱ درجه تا ۱۳ دقیقه و ۵۱ درجه طول شرقی و ۲۳ دقیقه و ۳۲ درجه تا ۳۱ دقیقه و ۳۲ درجه عرض شمالی قرار گرفته
است .
مرکز این دهستان ، روستای کرچگان می باشد که رودخانه زاینده رود در قسمت شمال شرقی آن در جریان است و یکی از نقاط زیبای اکوتوریستی بخش باغبهادران به شمار می رود .
این دهستان با جمعیتی حدود ۸۴۲۲ نفر و وسعت ۱۸۹ کیلومتر مربع و تراکمی در حدود ۵/۴۹ نفر در کیلومتر مربع ، بر روی مآندرهای زاینده رود که به صورت پیچ در پیچ درآمده ، قرار گرفته است و اصطلاح چم رود را بر خود گرفته است . ( فتحی باغبهادرانی ، مسعود ، ۱۳۷۲، ص۱۲و۱۶ )
این دهستان دارای ۱۲۰ روستا و مزرعه می باشد .
۳-۸ وضعیت توپوگرافیکی بخش باغبهادران :
منطقه باغبهادران در بین ارتفاعات غربی و جنوب غربی اصفهان ؛ که جزء پایکوههای داخلی زاگرس محسوب می شود ، قرار دارد که می توان آن را به دو قسمت اصلی تقسیم نمود :
اول : زاگرس اصلی یعنی کوههای شمال غربی ایران ؛
دوم : کوههای بختیاری یعنی کوههای جنوب غربی ایران ؛ که بلندترین نقطه آنها زردکوه بختیاری با ارتفاع ۴۵۴۷ متر است و همیشه پوشیده از برف بوده که تحت حرکت آلپی دوران دوم و سوم زمین شناسی بوجود آمده اند .
به طور کلی در منطقه مورد مطالعه هر چه از شرق به سمت شمال ، جنوب و غرب حرکت کنیم بر شیب و ارتفاع منطقه افزوده می شود . بنابراین بخش در دامنه ارتفاعات قرار گرفته و از یک طرف بین ارتفاعات خش سفید ( ۲۴۵۰ متر) ،کوه پنجه ( ۲۴۸۱ متر) ، کوه جوزان ( ۲۸۹۶ متر ) از سمت شمال و کوه ملک آباد با ارتفاع ۲۲۷۰ متر در حاشیه شمال شرقی آن قرار دارد . همچنین در جنوب غربی ، منطقه کوه رخ در ۲۰ کیلومتری مرکز منطقه واقع شده است که این کوهها دنباله کوههای بختیاری و شاهکوه لنجان می باشند که سطح این کوهها خالی از آب و اشجار است که تمام کوههای مزبور تحت تأثیر حرکات دوره کرتاسه قرار گرفته اند .

همچنین ارتفاعات شاهلورا ( شاه لولاک ) ، با ارتفاع ۲۶۰۰ متر در ۹ کیلومتری جنوب غربی ، قلعه کوه اوسین با ۲۹۱۰ متر ارتفاع در فاصله ۵/۸ کیلومتر مرکز بخش و ارتفاع بیدکان با ۲۷۸۰ در ۱۲ کیلومتری جنوب و جنوب غربی ، قورقورک با ارتفاع ۲۵۰۰ متر و کوه کاریز و ارتفاعات پیرشمع الدین ۲۳۲۵ متر در ۵ کیلومتری غرب مرکز بخش ، خانه قوش ۲۸۰۰ متر در ۱۴ کیلومتری غرب و جنوب غربی باغبهادران قرار دارند .
شاهکوه لنجان را باید یکی از مرتفع ترین ارتفاعات منطقه لنجان نامید ؛ که قله آن ۲۳۶۹ متر ارتفاع دارد . کوهستان مزبور به علت وجود یکی از ذخایر بزرگ روی و سرب کشور ، بسیار حائز اهمیت است که این رشته کوه حدود ۱۸ کیلومتر در جهت شمال غرب و جنوب شرق کشیده شده و عرض آن متفاوت و حدود ۳ کیلومتر است . (شفقی ، سیروس ، ۱۳۵۳ ، ص۴۳ )
در یک تقسیم بندی دیگر می توان کوههای منطقه باغبهادران را به دو قسمت دور و نزدیک به شرح زیر تقسیم نمود :
اول : کوههای دور؛ که همان کوههای بختیاری می باشند و به فاصله ۱۷۶ الی ۱۸۰ کیلومتری از منطقه قرار دارند .
دوم : کوههای نزدیک شاهکوه رخ به ارتفاع ۲۳۷۰ متر که در ۲۰ کیلومتری جنوب غربی شهر باغبهادران و کوه ملک آباد به ارتفاع ۲۲۷۰ متر ، در ۲ کیلومتری شرق آن و کوههای گاوپیسه و اشترجان و قلعه بزی به فاصله تقریباً ۳۲ کیلومتری شمال شرقی باغبهادران به ترتیب با حداکثر ارتفاعات ۲۲۳۰ متر و ۲۲۰۰ متر و ۱۹۵۰ متر در محدوده ذوب آهن قرار دارند که این ارتفاع بدون چین و شکست خوردگی در جهت افقی با طبقات کرتاسه پایین ، نمودار گشته است . ( فتحی باغبهادرانی ، مسعود ، ۱۳۷۲ ، ص ۱۷۳ )
در ارتباط با عامل توپوگرافی سکونتگاه های بخش باغبهادران می توان گفت که بیشتر سکونتگاه ها ، در ارتفاع ۱۷۰۰ تا ۲۰۰۰ متری قرار دارند که به شرح زیر طبقه بندی می شوند : (طرح ساماندهی فضا و سکونتگاه های روستایی بخش باغبهادران ، ۱۳۸۱ ، ص۶۸ ) نقشه شماره ۳-۴) و (جدول شماره ۳ ) .
جدول شماره ۳ : وضعیت ارتفاعی سکونتگاه های بخش باغبهادران