روایی

Operational definition

آلفای کرانباخ

validity

مدل معادلات ساختاری

Cronbach ’s Alpha

متغیرهای مشاهده شده

Structural Equation Modeling

متغیرهای مکنون

Observed

ساختارهای کوواریانس

Latent

Covariance Structures Analysis

فصل اول
مقدمه و طرح مسئله
مقدمه
رشد فناوری ها به ویژه فناوری اطلاعات و ارتباطات و نفوذ شگفت آور آن در سطح جامعه، تغییرات گسترده ای را در ابعاد مختلف زندگی انسانها پدیده آورده است. امروزه در کمتر حیطه ای از کسب و کار است که در آن صحبت از ورود قدرتمند فناوری اطلاعات مطرح نباشد. سازمانها تلاش می کنند برای ارتقائ سطح کیفی خدمات خود و بقا در چرخه فناوری اطلاعات هر روز به معرفی خدمت جدید الکترونیکی بپردازندو مهمتر اینکه مشتریان نیز با همین آهنگ پرشتاب مطالبه خدمات الکترونیکی می نمایند. چنانچه انتظار می رفت حیطه کاربردی فناوری اطلاعات گسترده تر گشت و مفاهیم جدیدی نظیر کار از راه دور یا دورکاری مطرح گردید. با طرح این موضوع به نظر می رسد انقلاب دیگری در بهره ور نمودن سازمانها، بکارگیر فناوری اطلاعات در حوزه اشتغال زایی، ارتقا کیفی خدمات، توسعه عدالت اجتماعی در راه است. بسیاری از کشورهای دنیا در حال انتقال از یک جامعه مبتنی بر صنعت به جامعه مبتنی بر اطلاعات هستند. این انتقال، انقلابی در زمان، مکان، و چگونگی انجام کار پدید آورده است و شرایط کاری جدید برای اشخاص و سازمان ها به دنبال داشته است. در عصر صنعتی، مراکز تجاری در موقعیت جغرافیایی معین جهت هماهنگی و تولید بیشتر سازماندهی شده بودند، و نیاز بود که کارمندان به صورت فیزیکی در محل کار جهت تولید و توزیع خدمات حضور یابند. ابزار و وسایل تولید به طور متمرکز در کارخانه یا اداره قرار داشتند و غیر قابل انتقال بودند؛ بنابراین حضور فیزیکی در محل کار برای کارمندان ضروری بود. وسایل تولید و عرضه در عصر اطلاعات هرچه بیشتر به صورت الکترونیکی ساخته و توزیع می شوند. با ظهور کامپیوترهای ارزان قیمت، شبکه ها و اینترنت قابل دسترسی برای همه، نیاز به حضور فیزیکی در محل کار کم شده است. در این دوره که با پیشرفت های عظیم در فناوری همراه است، ماهیت کار دیگر نیازمند حضور فیزیکی کارکنان در زمانی معین سر کار نیست.پذیرش دورکاری همانند هر فناوری نوظهور دیگر با چالش ها و مسائلی مواجه است .دورکاری زمانی تحقق می یابد که مخاطبان آن یعنی کارکنان و مدیران از آن استقبال نموده و سعی در بکارگیری آن داشته باشند .امروزه سازمان ها با تغییرات عمده و بسیار سریعی مواجه اند .سرعت تغییرات و تحولات در جنبه های مختلف به گونه ای است که سازمان ها برای تضمین بقای خود مجبورند در عرصه های مختلف ماموریتی خویش بسرعت از زمینه های بروز تغییرات آگاه شوند و متناسب با آنها در خود تغییراتی ایجاد کنند .

سازمان های موفق در این عصر سازمانهایی هستند که یک گام از تحولات محیط جلوتر باشند .یکی از مهمترین تغییرات به وجودآمده در سازمان ها و جوامع امروزی ظهور فناوری اطلاعات و ارتباطات است .
استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات با افزایش کارایی ، کاهش هزینه ها و در دسترس بودن خدمات عمومی برای موسسات وکسب و کارها موجب تسهیل امور میشود . از طرف دیگر تنها بکارگیری ساده یک فناوری برای کسب مزایای حاصل از آن کافی نیست . بلکه فناوری اطلاعات باید به وسیله کاربران نهایی به کار گرفته شود و مورد استفاده قرارگیرد .پژوهش های زیادی در مورد پذیرش فناوری ها به عمل آمده است و به جرات می توان گفت دغدغه اصلی همه آنها به کارگیری و استفاده از این فناوری های جدید بوده است .
عنوان تحقیق
این تحقیق با عنوان ” بررسی پذیرش دورکاری بر مبنای مدل پذیرش فناوری ” تعریف شده است .
طرح مسئله و بیان موضوع
در چند سال اخیر بحث های زیادی درباره دورکاری شده و مزایای بسیاری برای آن برشمرده اند [۴۲]. دورکاری را می توان از منظر های متفاوتی بررسی کرد . از دید ما دورکاری به عنوان فناوری جدیدی است که باید مورد پذیرش قرار بگیرد.[۳۳]در این دید افراد و رفتارهایشان اهمیت دارد .افراد هستند که باید فناوری را بکار گیرند و تغییرات سازمان را بپذیرند.بر این اساس پذیرش دورکاری به عنوان گونه ای نوظهور از فناوری اطلاعات در غالب مدل پذیرش فناوری قرارمیگیرد.پذیرش دورکاری می تواند به عنوان مزیت بالقوه برای کارکنان و مدیران در رسیدن به اهداف شغلی مورد ارزیابی واقع شود .
شواهد نشان می دهد با وجود سرمایه گذاری های بسیاری که در زمینه سیستم های فناوری اطلاعات انجام میشود ،ناکامی در این سرمایه گذاری ها بیشتر از توفیق آن بوده است .سازمان ها نتوانسته اند کارایی و اثر بخشی مورد نظر خودرا از سرمایه گذاری در این امر بدست بیاورند .از این رو در کاربرد فناوری با معمای بهره وری ربرو هستند .در اواخر دهه ۱۹۹۰ در مطالعاتی که به انجام رسیدند ،شواهدی از بازده مثبت در سرایه گذاری های انجام شده در حوزه سیستم های فناوری اطلاعات مشاهده شدند.بدین ترتیب این پرسش که “آیا سرمایه گذاری در فناوری اطلاعات دارای بازدهی است ؟” به پرسشی جدید تبدیل شد “چرا و در چه هنگام ممکن است سرمایه گذاری در فناوری اطلاعات بازدهی داشته باشد ؟”
از سوی دیگر تقاضای مشتری نقش مهمی در تصمیم شرکت ها به استفاده از یک نوآوری دارد .بهره برداری سودآور از یک نوآوری به پذیرش آن از سوی جامعه بستگی دارد.از این رو زمانی که تقاضای جامعه ناهمگن (غیر یکنواخت) است بنگاهها در تصمیم گیری برای به کارگیری فناوری نیازمند ارزیابی تمایلات کاربران در استفاده از فناوری ،محصول یا خدمت جدید هستند .[۶]
طرح دورکاری از جمله پروژه های فناوری اطلاعات است که از این قائده مستثنی نیست .با توجه به این امر که هزینه های زیادی برای توسعه طرح دورکاری صرف می شود ، اطمینان یافتن از اینکه شرایط برای اجرای درست این طرح بخوبی مهیا شده است از اهمیت بسزایی برخوردار است. اجرای طرح های فناوری اطلاعات فقط به فراهم کردن سازو کار تکنولوژیک آن نیست.[۵] بیشتر مقالات در باره دورکاری به کاهش هزینه ها و افزایش بهره وری اشاره می کنند مثل تخمین ۶۰ درصد کاهش در هزینه اداره IBM و ۲۰ درصد افزایش بهره وری در بین دورکاران CISCO [9] اما متاسفانه تاثیرات استراتژیک بلند مدت در آنالیز آنها در نظر گرفته نمی شود .سازمان های پیشرو به دید واضحی از آینده نیازمندند .آنها نیاز دارند بدانند آیا و چگونه طرح های فناوری اطلاعات با موفقیت اعمال می شود یا خیر و این تصمیم را مبتنی بر منطق و دلیل و نه بر مبنی حدس بگیرند .
باتوجه به این که بخش عمده‌ای از افراد دورکار، نیروهای دانش بنیان شرکت‌ها هستند، این نیروها عاملی اساسی در فعالیت‌های تحقیق و توسعه شرکت‌ها به حساب می‌آیند.[۱۰] مقاومت در برابر تغییر و یا همان عدم پذیرش دورکاری از افراد درگیر در طرح (سازمانها و کارکنان و خانواده های آنها ) یکی از ریسک های اجرای دورکاری می باشد.
بر این اساس بررسی دورکاری در مدل پذیرش فناوری توضیحی برای چگونگی و چرایی انتخاب دورکاری توسط مدیران و کارکنان را فراهم می آورد. در این پژوهش برآنیم پذیرش دورکاری را در قالب مدل پذیرش فناوری پیشنهادی مورد بررسی قرار دهیم .این مطالعه همچنین قادر است تمایل به دورکاری را در ایران پیش بینی کند .
اهداف تحقیق
هدف اصلی این پژوهش بررسی عوامل تاثیر گذار بر قصد از استفاده از دورکاری با بهره گرفتن از مدلی مبتنی بر مدل پذیرش فناوری است . مدل پذیرش فناوری یکی از مدل هایی است که به طور گسترده و وسیع برای تشریح عوامل اثرگزار بر پذیرش سیستم های اطلاعاتی و فناوری اطلاعات و ارتباطات توسط کاربران و مشتریان مورد استفاده قرار گرفته است. دو باور سهولت استفاده درک شده و سودمندی درک شده به عنوان دو سازه اساسی در تعیین پذیرش انواع فناوری های اطلاعات در دهه های گذشته مدنظر قرار گرفته است[۱۳]. در این پژوهش سازه های دیگر که تاثیری بر پذیرش دورکاری دارد بررسی میشود .
شناسایی عواملی که با قصد از دورکاری رابطه معنی داری دارند .
ارائه پیشنهاداتی برای راه اندازی دورکاری به گونه ای که واقعا مورد استفاده افراد باشد .