شکل (۴-۱). نمودار تغییرات حجم مولار اضافی برای مخلوط دوتایی سولفولان (X1) + کلروبنزن (X2) در دماهای (♦ : ۱۵/۲۹۸)و (■ : ۱۵/۳۰۳) و (● ۱۵/۳۰۸) کلوین
پایان نامه - مقاله - پروژه
شکل (۴-۲). نمودار تغییرات حجم مولار اضافی برای مخلوط دوتایی سولفولان (X1) + بروموبنزن (X2) در دماهای (♦ : ۱۵/۲۹۸) و (■ : ۱۵/۳۰۳) و (● : ۱۵/۳۰۸) کلوین
شکل (۴-۳). نمودار تغییرات حجم اضافی برای مخلوط دوتایی سولفولان (X1) + نیتروبنزن (X2) در (♦ : ۱۵/۲۹۸) و (■ : ۱۵/۳۰۳) و
(● : ۱۵/۳۰۸) کلوین
عوامل مختلفی روی مقادیر حجم مولار اضافی تاثیر گذار می­باشند که به طور قرار دادی به سه عامل شیمیایی، ساختاری و فیزیکی تقسیم بندی می­شوند [۳۶].

 

    1. برهم­کنش­های شیمیایی مانند برهم­کنش دوقطبی- دو قطبی قوی که منجر به تشکیل کمپلکس­های انتقال بار یا تشکیل پیوند هیدروژنی می­باشد که اثر نهایی برهمکنش شیمیایی بین مولکول­ها، کاهش حجم محلول می­باشد.

 

۲- اثرات هندسی که منجر به کاهش حجم محلول می­ شود، مربوط به قرار گرفتن یک مولکول بر روی مولکول دیگر است که بخاطر تفاوت در حجم مولی ناشی از شکل و ساختار مولکول­ها و حجم­های آزاد بین ترکیبات می باشد.
۳- اثرات فیزیکی مربوط به نیروهای پراکندگی یا لاندن می­باشد که سبب مثبت شدن مقادیر حجم اضافی می­ شود.
نتایج منفی حجم مولار اضافی به­دست آمده از محلول­ها، ممکن است ، به­واسطه برهمکنش دو قطبی-­دو قطبی یا دوقطبی- دوقطبی القایی بین مولکول­های سولفولان با مولکول­های کلرو بنزن ، بروموبنزن و نیتروبنزن یا به سهم ساختاری برخاسته از جفت شدن هندسی حلال با حل­شونده­ها نسبت داده شود که نشان می­دهد برهمکنش بین مولکول­های غیر همسان یا حل شونده – حلال قویتر از برهمکنش بین مولکولی، حلال- حلال و حل شونده – حل شونده است ]۳۷٫ [
برای درک بهتر موضوع می­توان گفت که گروه سولفونیل در سولفولان به دلیل داشتن جفت الکترون تنها تمایل به برهمکنش دوقطبی- دوقطبی القایی با ابر الکترونی ترکیبات آروماتیک داردکه نهایتا منجر به تشکیل کمپلکس انتقال بار و انقباض حجم و منفی شدن حجم مولار اضافی می­ شود.
شکل ۴-۴ ساختار رزونانسی سولفولان
مقایسه نتایج بدست آمده برای حجم مولار اضافی در دمای ۱۵/۲۹۸ کلوین برای سیستم دوتایی شامل سولفولان+ کلروبنزن ، بروموبنزن و نیتروبنزن نشان می دهد که یک روند کاهشی به صورت زیر داریم.
کلروبنزن > برومو بنزن < نیتروبنزن
این مقایسه ها در شکل(۴-۵) در دمای ۱۵/۲۹۸ کلوین به خوبی محسوس است.
شکل (۴-۵). نمودار تغییرات حجم مولی اضافی برای مخلوط دوتایی سولفولان (X1) با کلروبنزن (♦)، بروموبنزن (▲)،و نیتروبنزن (*)در دمای ۱۵/۲۹۸ کلوین برحسب کسر مولی سولفولان (x1).
این روند ناشی از تفاوت در ممان دوقطبی ترکیبات می­باشد که باعث تفاوت در قدرت برهمکنش می­گردد با توجه به اینکه ممان دو قطبی سولفولان D8/4، ممان دوقطبی کلروبنزن D 57/1، بروموبنزن D7/1و نیتروبنزنD 4 بوده که هر چه تفاوت ممان دوقطبی حلال و حل­شونده بیشتر برهمکنش قویتر است
تغییرات مقادیر حجم مولار اضافی با دما نشان می­دهد که با افزایش دما در مخلوط های سولفولان + کلروبنزن ، سولفولان+ بروموبنزن و سولفولان +نیتروبنزن این مقادیر کاهش می­یابد (منفی­تر می گردد) که نشان دهنده افزایش اثرات هندسی می­باشد
۴-۲- بررسی انحراف گرانروی مخلوط­ها
اندازه گیری مربوط به گرانروی در محلول­های تهیه شده در دماهای ۱۵/۲۹۸،۱۵/۳۰۳و ۱۵/۳۰۸کلوین بوسیله گرانرومتر شات-گراته صورت گرفت و تغییرات گرانروی بر حسب کسر مولی در نمودارهای (۴-۶)، (۴-۷) و (۴-۸) رسم گردیده است برای محاسبات گرانروی از رابطه پویزله استفاده شد.
(۴-۱)
در رابطه بالا گرانروی دینامیک، ν گرانروی سینماتیک و همچنین ρ چگالی می­باشد که با بهره گرفتن از اطلاعاتی که از چگالی سنج و قسمت حجم مولی اضافی بدست می ­آید، جایگزین می­شوند.
گرانروی سینماتیک توسط این دستگاه از رابطه زیر محاسبه گردید.

موضوعات: بدون موضوع  لینک ثابت


فرم در حال بارگذاری ...