%۱۵

%۱۰

۹۸۰/۶۰

۹۸۰/۶۰

۹۸۰/۶۰

۰

۹۸۰/۶۰

۹۸۰/۶۰

۹۸۰/۶۰

۵/۰

۹۸۰/۶۰

۹۸۰/۶۰

۹۸۰/۶۰

۱

۹۸۰/۶۰

۶۰۱/۶۱

۶۰۱/۶۱

۲

۹۸۰/۶۰

۲۲۱/۶۲

۰۸۳/۶۴

۱۰

۶۰۱/۶۱

۲۲۱/۶۲

۰۸۳/۶۴

۱۰۰

با توجه به نتایج فوق، هرچه ضریب نفوذ واحد حرارتی بیشتر و هزینه بهره ­برداری آن کمتر باشد قیمت فروش پیشنهادی به مصرف­ کنندگان کاهش بیشتری خواهد داشت.
شکل (۴-۵) و (۴-۶) مقدار توان خریداری شده از بازار اشتراکی را به ازاء  و  در غیاب واحد تولید حرارتی نشان می­دهد. در حالت بدون ریسک، یعنی  ، بیشتر توان از طریق بازار اشتراکی تأمین می­ شود. همانطور که از جدول (۴-۳۰) دیده می­ شود فقط قراردادهای پیک ماهانه ۱ و پیک فصلی ۳ و ۴ استفاده می­ شود و هیچ قرارداد پایه­ای امضاء نمی­ شود. با در نظر گرفتن ریسک، یعنی  ، مقدار توان کلی خریداری شده از بازار اشتراکی نسبت به حالت بدون ریسک کاهش می­یابد. این تأثیر رابطه مستقیمی با افزایش قیمت فروش پیشنهادی به مصرف­ کنندگان به ازاء افزایش  دارد. افزایش قیمت فروش همراه با شکل منحنی قیمت فروش پیشنهادی نشان داده شده در شکل (۴-۲) منجر به کاهش در تقاضای کلی تأمین شده توسط خرده­فروش می­ شود. علاوه­براین، با در نظر گرفتن ریسک (افزایش  ) توان قراردادشده از طریق قرارداد آینده افزایش می­یابد.

شکل (۴- ۵): مقدار توان خریداری شده از بازار اشتراکی در غیاب واحد تولید حرارتی و به ازاء

شکل (۴-۶): مقدار توان خریداری شده از بازار اشتراکی در غیاب واحد تولید حرارتی و به ازاء
شکل (۴-۷)-(۴-۹) مقدار توان خریداری شده از بازار اشتراکی را به ازاء  و  در حضور واحد تولید حرارتی با هزینه بهره ­برداری ۵۰، ۷۰ و ۱۰۰ دلار بر مگاوات ساعت و به ازاء ضریب نفوذ ۱۰% برای واحد حرارتی نشان می­دهد. همانطور که مشاهده می­ شود، با وارد کردن واحد تولید حرارتی و با در نظر گرفتن ریسک (  )، توان خریداری شده از بازار اشتراکی کاهش می­یابد. به دلیل پایین بودن هزینه بهره ­برداری در سه حالت، نمودارهای شکل­های (۴-۷)-(۴-۹) با یکدیگر مشابه می­باشند. شبیه­سازی­ها نشان می­دهد به ازاء افزایش هزینه بهره ­برداری و برای هزینه­ های بهره ­برداری بیشتر از ۳۰۰ دلار بر مگاوات ساعت توان خریداری شده از بازار اشتراکی در حضور واحد تولید حرارتی تغییرات زیادی خواهد داشت.

(الف) (ب)

۱۵

۱۰۰۰۰

۱۷

۳۰۰۰۰

۲۵

۵۰۰۰۰

۳۰

۴۰۰۰۰۰

۶۰

۱۰۰۰۰۰۰

۹۰

۳۰۰۰۰۰۰

۱۲۰

شکل ۲-۴٫ ساختار شیمیایی PVP (48)
مشتقات سلولز
مشتقات سلولز به طور طبیعی پلی ساکاریدهایی هستند که در همه ی شاخه های گیاهی وجود دارند.آنها از شاخه هایی با وزن مولکولی بالا تشکیل شده اند که در آن واحدهای ساکاریدی با پیوندهای گلیکوزیدی β_۱-۴ اتصال یافته اند.سلولز به وسیله ی آلکیلاسیون می تواند به فرم های متیل سلولز(MC)،هیدروکسی پروپیل سلولز(HPC)،هیدروکسی پروپیل متیل سلولز(HPMC) و خیلی دیگر از مشتقات نیمه صناعی سلولز تبدیل شود،چرا که هر واحد گلوکز سه گروه هیدروکسیل دارد که می تواند جایگزین شود.(۵۰)
۲-۱-۷-۵- هیدروکسی پروپیل متیل سلولز (HPMC)
نام و فرمول بسته ی شیمیایی: Cellulose,2-hydroxy propyl[methyl]ether
C₈H₁₅O₆_(C₁₀H₁₈O₆)_n_C₈H₁₅O₅
نام تجاری: HPMC,Cellulose,Metalase
فرمول ساختمانی:
گروه R می تواند H و CH₃ و یا CH₃CH(OH)CH₃ باشد.
شکل ۲-۵٫ ساختار شیمیایی HPMC (51)
مشخصات:
ماده ای بدون طعم و بو و به صورت پودر سفید رنگ گرانولی می باشد.این ماده با گرم و سرد کردن تبدیل به سل و ژل می شود و تغییر برگشت پذیر می دهد.در الکل بدون آب ،اتر و کلروفرم نامحلول و در آب محلول است.در رده های مختلفی که بین %۳۰-۵/۱۶ متوکسی و %۳۲-۴ گروه های هیدروکسی پروپیل دارند موجود می باشد و ویسکوزیته و ژلی شدن به حرارت در محلولهای این ماده بستگی دارد و در رده ها و غلظت های گوناگون متفاوت است.این ماده با پروپیلن اکساید در محیط بازی و در دما و فشار بالا تهیه می شود و ماهیت غیریونی دارد.مقدار دما و فشار مناسب با مقدار اتصال مورد نیاز گروه های اتری هیدروکسی پروپیل(برای دستیابی به رده های مختلفی)تنظیم می شود.از نظر ایمنی HPMC ماده ی غیرسمی و غیرمحرک می باشد.

کاربرد: درغلظت %۵-۲ وزنی ممکن است به عنوان چسباننده در گرانولاسیون خشک یا مرطوب استفاده شود.با غلظت %۱-۴۵/. در قطره های چشمی و اشک مصنوعی به عنوان قوام دهنده کاربرد دارد.در امولسیون و سوسپانسیون پایدار کننده است.در اشکال دارویی پیوسته رهش عامل رتارد کننده است و با تغییر pH می توان سرعت انحلال ماده ی دارویی را تحت کنترل درآورد.چرا که محلول در۱۱-۲pH= پایدار است.
مطالعه با آلبندازول یک داروی کم محلول نشان داده که سرعت رهش آن با تهیه ی پراکندگی جامد با HPMC می تواند اصلاح شود.(۵۱)
۲-۱-۷-۶- گلیسریل بهنات(Glyceryl behenate):
نام تجاری: Compritol 888 ATO
نام های شیمیایی:
دکوزانوئیک اسید،مونواستر با گلیسرین(Glyceryl behenate)
دکوزانوئیک اسید،دی استر با گلیسرین(Glyceryl dibehenate)
دکوزانوئیک اسید،تری استر با گلیسرین(Glyceryl tribehenate)
این ماده مخلوطی از استرهای گلیسرول است.

جرم های مالی عبارت است از جرم هایی که در آن ها مجرم یا بزهکار چیزی را که متعلق به شخص دیگری است می رباید یا آسیب می زند. جرم مالی تنها زمانی به وقوع می پیوندد که شیء موضوع جرم، بدون آگاهی و بر خلاف میل صاحب آن از تصرف دارنده ی قانونی آن به تصرف عامل جرم در آید؛ لازمه ی آن، گرفتن، برداشت و کش رفتن است. این جرم ها بسیار شایع تر از جرم های جانی است.

جرم های بدون قربانی:

جرم های بدون قربانی به فعالیت هایی گفته می شود که معمولا هیچ کس به طور مستقیم، شاید به جز خود مجرم، کسی از آن ها آزار نمی بیند؛ مانند: قماربازی، روسپیگری، ولگردی، استفاده از مواد مخدر و … .

جرم های دولتمندان و قدرتمندان:

یکی از اشکال جرم های دولتمندان و ثروتمندان، جرایمی است که جرایم یقه سفید معروف شده است. این اصطلاح برای نخستین بار تسط ادوین ساتر لند به کار برده شد. او معتقد است، جرم یقه سفیدان جرمی است که توسط شخصی صاحب مقام، احترام و منزلت در زمینه شغلی انجام می شود. اما امروزه جرم شناسان، جرم یقه سفیدان را نه تنها برای جرایمی که در زمینه شغلی و تجاری، بلکه برای جرایمی نظیر سوء استفاده از جاه و مقام و اختلاس که نوعا توسط اشخاص دارای مقام و کارمندان بلند پایه دولتی جهت کسب منافع شخصی انجام می شود، نیز به کار می برند.

دیدگاه های مختلف در زمینه ی علت شناسی جرم

نظریه تضاد
در این نظریه، ماهیت ارتباط بین گروه های رقیب در جامعه مورد توجه قرار گرفته است و جرم اجتناب نا پذیر است.
بر طبق این نظریه، جرم حاصل شرایط کلی است و از طریق کاربرد قواعد خاصی که توسط گروه مسلط تدوین شده است، برای حفظ نظم اجتماعی و جایگشت^[۲۱] قدرت ایجاد می شود، اگر چه جرم برای این گروه مزاحمت ایجاد می کند، اما به تحقق اهداف آن ها کمک می کند. از این رو در این دیدگاه نظم موجود در جامعه، نظم هنجاری نیست و قانون شکنی و یا نقض هنجار هایی که توسط صاحبان قدرت تدوین شده است، نماد مقاومت و مبارزه طلبی سیاسی است و جرم نیز در همین راستا تببین می شود (سلیمی و داوری، ۱۳۸۰).
نظریه ی دو فرایندی
نخستین کاربرد نظریه های یادگیری در قلمرو جرم از نظریه دو فرایندی مور- میلر استخراج شده است. در این الگو علامت هایی که با تنبیه هم خوانده می شوند به صورت محرک های شرطی در می آیند و پیشاپیش حالت ترس یا اضطراب را در فرد بر می انگیزند. این حالت های هیجای به عنوان یک کشاننده منزجر کننده، عمل می کنند و بر اساس گریز عملی یا رفتار اجتنابی کاهش می یابند. در همین چارچوب، تانگ ابراز می دارد که رفتار مجرمانه می تواند در عین حال از اضطراب شرطی شده ی مفرط و یا از نا رسایی اضطراب ناشی شود. این روی آورد بر تفاوت های فردی در پاسخدهی خود مختار به منزله عامل اصلی تحول رفتار ضد اجتماعی تاکید دارند.
تراسلر کاربرد جامعتری از این نظریه را در قلمرو رفتار مجرمانه ارائه می دهد و این رفتار را نتیجه ی شکست فرایند اجتماعی شدن می داند.از دیدگاه این مولف، اجتماعی شدن از راه شرطی شدن ترس در برابر محرک هایی که قبل از پاسخ تنبیه شده قرار دارند . پاسخ بازدارنده را را به وسیله ی یادگیری اجتنابی بر می انگیزند، گسترش می یاید (ابوالمعالی، ۱۳۸۹).
نظریه کنترل اجتماعی
یکی از نظریات مطرح در جامعه شناسی که کاربرد زیادی در زندان و مباحث پیرامون آن دارد، نظریه یا نظریاتی است که به کنترل اجتماعی^[۲۲] شهرت یافته اند.
فرضیه اصلی این نظریه ارضانشدنی بودن ماهیت انسان است. لذا از این نظر به دیدگاه دورکیم و هابس بازمی گردد. از جانب دیگر به نظریۀ بی سازمانی اجتماعی هم نزدیک است. اصولاً جامعه شناسان براین عقیده هستند که مردم از قوانین و هنجارهای اجتماعی پیروی می کنند تا اینکه تحت تأثیر نظارت یا کنترل اجتماعی، کج رفتار نشوند. اما دیدگاه کنترل اجتماعی بر این عقیده است که افراد انسانی اصولاً دارای قابلیت و استعداد بهنجاربودن یا نابهنجاربودن هستند.
این نظریه که گاه به آن معاشرت های ترجیحی^[۲۳] نیز گفته می شود، توسط ادوین ساترلند مطرح شده است. این نظریه فرایند یادگیری رفتار انحرافی را، در چهارگام یا مرحلۀ اساسی، ذکر می کگند:
رفتار بزهکارانه، مانند دیگر رفتارهای معمولی در جامعه در اثر تعامل یا کنش متقابل با دیگران، بویژه گروه دوستان آموخته می شود.
فراگیری رفتار مجرمانه هم مستلزم یادگیری تکنیک های ارتکاب جرم و هم انگیزه ها، سائقها و گرایشهای مناسب برای بزهکاری است.
انسان بدان سبب مجرم می شود که فراوانی امکانات قانون شکنی بر محدودیتهای نامساعد آن تفوق و برتری داشته باشند. از این رو، اگر ارزشهای یک نفر و ارزشهای افرادی که رب اوتأثیر شدید دارند به جای حمایت از رفتار غیرمجرمانه از رفتار بزهکارانه حمایت کنند، احتمالاً آن شخص مجرم خواهد شد.
پیوندهای بزهکارانه یک شخص می تواند از جنبه های خاصی همچون فراوانی، طول مدت و شدت این تماسها متفاوت باشد و در تعیین تأثیر این پیوندها بر شخص به ما کمک می کند.
درباره ِ اهمیت کیفیت، طول مدت و شدت تماسها این توضیح ضروری می نماید. امری که شخص در کودکی آموخته باشد، اثر آن عمیق تر از این است که در سنین بالا فراگرفته باشد. اگر کودکی احترام به قانون را در همان سنین پایین و اوان کودکی فراگرفته باشد، این امر ملکۀ ذهن او می شود و می تواند در طول زندگی در برابر وسوسۀ قانون شکنی مقاومت کند و رفتار بزهکارانه نیز تابع همین قاعده است.
نظریه ی پیوند افتراقی را می توان به انواع متعدد جرم و بزهکاری چه در جامعه و چه رد جائی مانند زندان نسبت داد. مثلاً برخی از شواهد مبین آنست که عده ای از جوانان شهری ممکن است برای نشان دادن صفات« کله شقی» و جرأت حادثه جوئی و نترس بودن خود، که برای آنان و گروه های همسن و سال شان ارزش تلقی می سود، به مواد مخدر روی بیاورند که عین همین امر در زندان ها به کرات مشاهده شده است. از اینرو شخص با موقعیت مساعدی که مثلاً در زندان( به لحاظ فشارهای روانی محیطی، دوری از خانواده، عدم آزادی، نظم و انضباط شدید و نیز وفور مواد مخدرو… ) احتمال اینکه به سمت مواد مخدر یا سایر اعمال بزهکارانه و انحراف روی آورد، بیشتر می گردد. نکته مهم قابل تذکر اینست که ساترلند با فمهوم کج رفتاری و انحراف به صورت فردی مخالف بوده لذا معتقد است که جرم، جنایت، بزهکاری و اصولاً هرگونه انحراف اجتماعی، تحت تأثیر ناخودآگاه و یا انگیزه های خفتۀ بیولوژیکی نیستند. در نظریه وی، مفهوم فراوانی معاشرت با افراد خلافکار و ناباب در محیط های مساعد بزهکاری و انحراف، مطرح می شود و نه معاشرت به تنهایی. مثلاً پلیس، زندانبانان، جرم شناسان و مددکاران اجتماعی با افراد مجرم معاشرت دارند، اما منحرف و مجرم نمی شوند، علت آن را باید در این امر دانست که الگوی رفتار مجرمان و بزهکاران مورد تأیید این افراد نیست و آنها تجربیات اجتماعی وسیعتر و با اهمیت تری دارند، به طوری که معاشرت با افراد کجرو در درجۀ دوم اهمیت برای آنها قرار دارد. بازهم در اینجا عمق رابطه و ارجحیتها با اهمیت هستند( کی نیا، ۱۳۸۸).

بزهکاری زنان و اهمیت آن

زنان در جهان امرز بیش از نیمی از جمعیت انسانی را شامل می شوند ولی هنوز جزء یکی از آسیب پذیرترین گروه های جامعه به حساب می آیند. انحرافات اجتماعی به ویژه انحراف زنان، سلامت و امنیت روانی- اجتماعی جامعه را تهدید می کند. جامعه برای بقا و پایدری خود باید تدابیر مناسبی برای جلوگیری از انحرافات زنان بزهکار و اقدام هایی برای بازپروری آن ها به عمل آورد و این امر مستلزم شناخت عوامل زمینه ساز و تشدید کننده گرایش به انحرافات است.
به طور کلی زمانی که بزهکاری مورد بررسی قرار می گیرد، در حقیقت کلیه پدیده های اقتصادی، فرهنگی، بهداشتی، سیاسی، مذهبی، خانوادگی و مانند آن را در جامعه شمال می شود (ستوده، ۱۳۸۵).
اهمیت بزهکاری زنان را به طور خلاصه می توان چنین بیان کرد و دلایلی را در این خصوص بر شمرد:
جایگاهی که زن به عنوان همسر و مادر در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران دارد.
حدود نیمی از پیکره اجتماع را زنان تشکیل می دهند و ربع قرن اخیر هم حضور زنان در عرصه های علمی بیشتر شده و به تبع آن حضور اجتماعی زنان هم افزایش یافته است. این امر نشانگر آن است که بر خلاف اکثر جوامع اسلامی دیگر، زنان در جامعه ایران منفعل نبوده بلکه کنشگر هستند، یعنمی تصمیم می گیرند که این تصمیم می تواند مربوط به جرم باشد.
افزایش حضور اجتماعی زنان در جامعه اعم از مجامع دولتی، نهاد های مدنی و مشاغل آزاد که این حضور اجتماعی زمینه تنش اصطکاک منافع با دیگران را ایجاد می کند که به تبع آن تغییراتی در نرخ بزهکاری زنان ایجاد می شود.
بالا رفتن نرخ بزهکاری زنان، در سال های اخیر ملاحظه می شود که حضور زنان در برخی جرائم افزایش یافته میزان بزه دیدگی آنان نسبت به گذشته فزونی داشته است.
مشارکت زنان در جرائمی که تا کنون مختص مردان تلقی می شد؛ امروز زنان حتی در جرائم تروریستی جرائم خشونت آمیز نیز مشارکت می کنند.
دلیل دیگر اینکه کشور ایران از نظر جغرافیایی در چهار راه اروپا، آسیا و آفریقا قرار دارد، این وضعیت خود باعث ایجاد تنوع فرهنگی در کشور ما شده و این تنوع فرهنگی باعث تنوع دیدگاه نسبت به زن شده است از این رو زنان جامعه ما با نوعی تکثر فرهنگی رو به رو هستند و این تنع خرده فرهنگ ها باعث ایجاد تفاوت هایی در نرخ بزهکاری بزه دیدگی زنان می شود.
در دهه های اخیر، سازمان ملل متحد، قطعنامه ها و اسناد چندی را در جهت احیاء و تقویت حقوق زنان ثصویب کرده است، مثلا در اعلامیه جهانی حقوق بشر سال ۱۹۴۸، میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی سال ۱۹۹۶ – که ایران هم به آن ملحق شده است- به برخورد برابر زنان تاکید شده است. پس اسناد مذکور جزء منابع فرا ملی حقق ایران بوده و طبق ماده ۹ قانون مدنی قابل استناد می باشند. این ملاحظات بین المللی خود دلیلی دیگری برای پرداختن به موضوع بزهکاری زنان می باشند (نجفی ابرند آبادی، ۱۳۸۴).

خصوصیات بزهکاری زنان

اولین خصوصیت بزهکاری زنان، شیوه مشارکت زنان در جرم می باشد. ارتکاب جرائم توسط زنان غالبا همراه دیگران و به صورت معاونت است حتی در برخی از جرائم، زنان نقش وسایل ارتکاب جرم دارند مانند قاچاق مواد مخدر و کالا که از زنان به عنان رابط یا باربر استفاده می شود (نجفی ابرند آبادی، ۱۳۸۴).
ویژگی دوم بزهکاری زنان، میزان کم تکرار جرم در زنان بزهکار است (نجفی ابرند آبادی و هاشم بیگی، ۱۳۹۰).
از دیگر ویژگی های قابل بحث بزهکاری زنان، حضور اندک زنان در پدیده مجرمانه است، که البته این موضوع خود علل مختلفی دارد، اولا از لحاظ جسمی، زنان ناتوان هستند و دوران بارداری، قاعدگی سبب می شود تا نتوانند بسیاری از جرائم را انجام دهند و همچنین از لحاظ روانی، بالا بودن عامل احساس و عاطفه در زنان، ترس، داشتن روحیه صلح جویانه و توجه بیشتر زنان به جنبه های معنوی و معتقدات مذهبی، عاملی جهت جلوگیری از ارتکاب بزه است. علل دیگری نیز هست که نشان می دهد زنان هم مانند مردان مرتکب جرم می شوند اما کشف نمی شود یا به صطلاح رقم سیاه جرم زنا بسیار بالاست و از جمله دلایل آن این است که اکثر شاکیان در مورد زنان از شکایت خود صرف نظر می کنند، شرکاء معاونین جرم معمولا مسئولیت جرم زنان را به عهده می گیرند، پلیس، داد سراها و دادگاه ها نسبت به جرم زنان ارفاق می کنند، برخی از جرائم مانند سقط جنین و اعمال منافی عفت آن قدر مخفیانه است که احتمال دستگیری مجرمین بسیار ادنک است و زرنگی، تبحر، فرم و شکل لباس زنان مانع از کشف جرائم آنان است (دانش، ۱۳۸۱).
“البته باید خاطر نشان کرد که از بین این ویژگی ها، فقط ویژگی اخیر هنوز کاملا وجود دارد، یعنمی درصد کم زنان در میان بزهکاران شناخته شده. در عوض، سایر خصوصیا بزهکاری زنان، امروزه در حال از بین رفتن است، میزان طفل کشی و مسموم کردن که ز جرائم زنانه محسب می شد یا به سطح پایینی تنزل پیدا کرده است یا به لحاظ جرم زدایی از سقط جنین در برخی کشور ها، دیگر جرم محسوب نمی شد. در خصوص تمایل زنان به معاونت در جرم، این تمایل در قلمرو جرائم علیه اشخاص و جرائم علیه اخلاق و عفت عمومی صداق است و بالاخره در خصوص تکرار جرم، میان بزهکری زنان و بزهکاری مردان شباهت وجود دارد (دانش، ۱۳۸۱). این در حالی است که گسن معتقد است نرخ تکرار جرم در زنان بالاتر از نرخ تکرار جرم در مردان می باشد ( کی نیا، ۱۳۸۸).

هویت

ویلیلم جیمز هویت را مفهوم مشخصی می داند که فرد از خود به عنوان یک شخص دارد و این مفهوم از تجربه ی تداوم و تمایز حاصل می گردد: یعنی خود در طی زمان یکسان باقی می ماند و در عین حال از دیگران متمایز است ( محسنی، ۱۳۸۳).
مساله خود شناسی یکی از مسائل مورد توجه بشر در طول تاریخ بوده است. بحث خود شناسی از دیرباز در حوزه ی فلسفه، عرفان و ادیان مطرح بوده و نهایتا در روان شناسی جدید مورد بحث قرار گرفته است. علم روان شناسی، موضوع خودشناسی را با اصطلاحاتی نظیر خود و جنبه های مختلف آن و نیز اصطلاح “هویت” مورد توجه قرار داده است. اختصاص یه مرحله ی مهم تحول “من” تحت عنوان “هویت در برابر آشفتگی” نقش جایگاه این مفهوم را در تشکیل شخصیت برجسته می سازد (رحیمی نژاد، ۱۳۸۰)؛ اریکسون هویت را به این این دلیل بر واژه هایی مانند خود و من ترجیح می دهد که تاکید آن بر فرد و جنبه های درونی شخصیت است.
هویت از جمله موضوعاتی است که امروزه مد نظر روان شناسان، جامعه شناسان و سیاست مداران است که هر کدام به تبع ارتباط خود با این موضوع به آن می پردازند. برای روان شناسان آن چه اهمیت دارد، ثبات هویت افراد و کسب هویت موفق و گذر موفقیت آمیز از بحران هویت است ( گیدنس، ۲۰۰۱).
اریک فروم در باب اهمیت موضوع هویت اظهار می دارد: هر انسانی مایل است هویت خاصی داشته باشد، از این رو می کوشد که خود را دریابد و بشناسد. در عین حال می خواهد فردی باشد ممتاز و برای رسیدن به به این مقام خود را به شخص یا گروهی از اشخاص نسبتا ممتاز مرتبط می کند و یا به اصطلاح، خویشتن را با آن ها همانند می سازد تا به واسطه ی امتیاز شخصی که آن فرد یا آن گروه ها دارند تا حدی صاحب تشخیص و امتیاز گردد (شرفی، ۱۳۸۱).

دیدگاه برزونسکی

طبق دیدگاه برزونسکی، هویت در یک کنش متمادی با جهان فیزیکی و اجتماعی رشد می کند و این فرایند رشدی در قالب ساخت های شناختی ظاهر می شود. بر اساس نظر برزونسکی هویت اساسا یک نظریه راجع به خویشتن است که شامل فرضیات، ساختار ها و قیاس های منطبق با افراد است. نظریه های خویشتن عمکردی کارکردگرایانه دارند، از این حیث که آن ها به عنوان چارچوب حل مساله و تفسیری عمل می کنند که بایستی هنگام مواجهه با مسائل زندگی جهت حفظ کارآمدی فرد مورد نظارت قرار گرفته، ارزیابی شوند و در صورت نیاز اصلاح شوند. افراد در چگونگی ارزیابی، استفاده و اصلاح هویتشان متفاوتند. این روش های متفاوت برخورد و هدایت موضوعات مربوط به هویت به عنوان سبک های هویت معرفی می شوند (فیلیپس^[۲۴]، ۲۰۰۸)
برزونسکی الگویی را مطرح کرده است که به تفاوت در فرایند های شناختی - اجتماعی جوانان در ساخت، نگهداری و انطباق هویت خودشان تاکید دارد (برزونسکی^[۲۵] و کوک^[۲۶]، ۲۰۰۵). این الگوی شاختی
- اجتماعی به تفاوت برجسته در درگیری و یا اجتناب افراد از تکالیف مختلف چون تصمیم گیری، حل مسائل شخصی و موضوعات هویت اشاره می کند. این سبک هویت دارای سازه کارهایی است که اطلاعات و تجارب مرتبط با خود را کد گذاری، پردازش و سازمان دهی و مرور می کند. فرایند های متفاوت فرض شده حداقل در سه سطح (اطلاعاتی، هنجاری و سردرگم – اجتنابی) به کار می رود. اکثرا اجزای اساسی آن ها شامل پاسخ های شناختی – رفتاری خاصی است که افراد در زندگی روزمره خود به کار می برند. انتظار شکست، رفتار های نا مناسب و راهبرد های خود معلولیتی با عزت نفس پایین، خود پنداره بی ثبات و سطح بالای واکنش های افسردگی مرتبط است (برزونسکی و کوک، ۲۰۰۰).
برزونسکی اشاره می کند که همه نوجوانان عادی ( ۱۸ سال به بال) از لحاظ شناختی آمادگی استفاده از هر سه راهبرد شناختی – اجتماعی را دارند و تفوت معناداری بین عملکرد هوشی و آزمون تحصیلی پیدا نشده است. تفاوت موجود در استفاده از راهبرد های مختلف به عوامل انگیزشی افراد مانند تقاضاهای محیطی، پیامده ای گذشته و قابل پیش بینی، میزان درگیری شخصی، انتظارات فرهنگی و اجتماعی، ترجیحات سبک شناختی، خود پنداره و خود کارآمدی آن ها بر می گردد ( برزونسکی و کوک، ۲۰۰۵).
در مدل های سبک هویت برزونسکی به سه سبک هویت متمایز اشاره شده است، که عبارتند از سبک اطلاعاتی، هنجاری، سبک سردرگم – اجتنابی، که این سبک ها ناشی از استراتژی حل مساله یا مکانیسم های مقابله ای است. در واقع این نظریه عنوان می کند که افراد از یکی از این سبک ها جهت اداره کردن موقعیت های روزانه استفده می کنند. برزونسکی (۲۰۰۳)، اعتقاد دارد که افراد به طور فعال قادر به انتخاب یکی از این سه سبک می باشند:

Help and documentation

جدول ۱: لیست ارزیابی مکاشفه‌ای Nielson
در ادامه به تفضیل به توضیح لیست موجود در جدول۱ خواهیم پرداخت:

دیده شدن وضعیت سیستم^[۲۱] :

سیستم طراحی شده باید همواره به کاربر اطلاع دهد که در چه وضعیتی قرار دارد و چه کاری در حال انجام شدن است و در صورت نیاز، به کاربر پیام خطا دهد و یا بازخوردی از سیستم به کاربر داده شود.

ایجاد ارتباط یک به یک بین سیستم و دنیای واقعی^[۲۲]:

سیستم می‌بایستی به زیبان کاربر صحیت کند و از کلمات و عبارات دنیای واقعی کاربر استفاده شود نه عباراتی که مختص سیستم هستند. بهتر است عبارات و کلمات استفاده شده در طراحی سیستم در دنیای واقعی مصداق داشته باشد و به صورت منطقی و طبیعی در کنار هم قرار گیرند.

کنترل کاربر و آزادی^[۲۳] :

کاربران در برخی مواقع خطاهایی در کار با سیستم‌ایجاد می‌کنند و در‌اینگونه مواقع، نیاز به خروج از سیستم است. به همین منظور معمولا در طراحی‌ها امکان بازگشت به حالت قبل وجود داشته باشد.

رعایت استاندارد و سازگاری^[۲۴] :

تمامی‌عبارات و‌ایکون‌ها و اصطلاحات به کار رفته در طراحی واسط کاربری باید قانونمند، تابع استاندارد و یکسان باشد.

جلوگیری از خطا^[۲۵] :

بهتر از طراحی پیام‌های خطای کامل، طراحی سیستم‌ها و واسط‌های کاربری با احتمال کمترین میزان بروز خطاست.

شناخت به جای دوباره فراخوانی^[۲۶] :

کاهش و حداقل شدن استفاده از حافظه کاربر با بهره گرفتن از طراحی اشیا، عبارات و‌ایکون‌های دارای مفهوم قابل دیدن.

انعطاف‌پذیری و کارایی^[۲۷] :

سیستم باید به گونه‌ای طراحی شود که برای کاربران حرفه‌ای و کاربران تازه وارد قابل استفاده و انعطاف پذیر باشد.

طراحی زیبا و حداقلی^[۲۸] :

طراحی نباید در برگیرنده اطلاعات بی ربط و یا المان‌هایی که به ندرت مورد استفاده قرار می‌گیرد باشد. هر واحد اضافی در طراحی، باعث کاهش میزان دیده شدن المان‌های ضروری می‌گردد.

کمک به کاربران برای تشخیص و رفع خطا و بازگشت به حالت قبل از خطا^[۲۹]:

پیام‌های خطا باید به زبان ساده باشد و در برگیرنده خطا و دلیل آن باشد.

راهنما و مستندات سیستم^[۳۰]:

در طراحی سیستم باید مدارک و مستنداتی تعبیه شود که در صورت نیاز کاربر بتواند در سیستم جستجو کرده و مشکل را حل کرده و یا یادگیری داشته باشد.
در این تحقیق نیز از چک لیست Nielson اصلاح شده و طراحی شده مختص شبکه‌های اجتماعی برای ارزیابی میزان کاربردپذیری واسط کاربری استفاده شده است.
فصل چهارم:
روش انجام پژوهش

روش انجام پژوهش

هدف‌ این تحقیق ارزیابی میزان کاربردپذیری شبکه اجتماعی LinkedIn و بحث و بررسی نتایج به دست آمده و نیز پیشنهاد کردن روش‌های بهبود وضع موجود برای طراحان شبکه‌های اجتماعی و برنامه نویسان برای بهبود وب سایت‌ها بر اساس مشکلات پیدا شده در هنگام کار کردن افراد مختلف(کاربران و افراد متخصص) با سیستم است. LinkedIn برای ارزیابی در نظر گرفته شده است زیرا به عنوان یک شبکه اجتماعی کاری محسوب می‌شود. فقط یک وی سایت مورد بررسی قرار گرفته است تا امکان ارزیابی کاملی فراهم‌اید و در مورد امکانات اصلی شبکه‌های اجتماعی بحث و بررسی شود.
برای به دست آوردن نتیجه بهتر، از دو روش به طور همزمان استفاده شده است:
ارزیابی مکاشفه‌ای
تست کاربر(شامل پرسشنامه و مصاحبه)

روش‌های ارزیابی استفاده شده و توجیه استفاده از آنها:

روش‌هایی که در‌این تحقیق از آنها استفاده شده است ارزیابی مکاشفه‌ای و تست کاربر(مبتنی بر مصاحیه و پرسشنامه) می‌باشد. از روش ارزیابی مکاشفه‌ای برای یافتن مشکلات کاربردپذیری وب سایت LinkedIn از منظر کاربران حرفه‌ای استفاده شده است.‌این روش از زوایای مختلف مشکلات احتمالی و ممکن در سیستم همانند ناسازگاری، روش‌های مختلف ساپورت در هنگان کار کردن، نمایان بودن اطلاعات و زبان مورد استفاده را نشان می‌دهد. همچنین امکان نمایان شدن پیام‌های خطا را نیز می‌دهد و به طور کامل می‌تواند‌این پیام‌ها بررسی گردد. طراحی رابط کاربری ضعیف، تجربه کاربری را به شدت تحت تاثیر قرار می‌دهد.,[۱۱] محققان مدل مکاشفه‌ای Nielson با‌ایجاد چک لیستی برای بررسی اختصاصی LinkedIn ، به منظور بهبود تغییر داده اند. در‌این چک لیست هر یک از بندهای دهگانه نلسون به زیر دسته‌هایی تقسیم کرده اند که باعث روشن تر شدن پروسه ارزیابی شده است. تست کاربران نهایی با ساده ترین روش برای تست کاربردپذیری و کمترین ملزومات انجام شده است. [۱۲] طراحی واسط کاربری، ظاهر و طراحی بصری وب سایت و بخشی که کاربر با آن به طور مستقیم تعامل می‌کند را در بر می‌گیرد. [۱۱]‌این روش به مهندسان کاربردپذیری‌این امکان را می‌دهد که به طور دقیق و فرکانس برخورد مشکلات ، تعداد خطاهای ‌ایجاد شده و زمانی که صرف یافتن مشکلات کاربردپذیری می‌شود، توسط کاربران تازه کار را مشخص می‌کند.[۱۳]
همچنینNielson پیشنهاد کرده است که تست کاربردپذیری را به همراه ارزیابی مکاشفه‌ای انجام داده تا مکمل یکدیگر باشند. هدف از تست کاربر ، با کاربران تازه کار و افراد حرفه‌ای ، مشخص نمودن مشکلات کاربری شبکه اجتماعی بر اساس واسط کاربری با توجه به تجربه کاربری افراد مبتدی و حرفه‌ای می‌باشد. [۱۴]
روش بلند فکر کردن یکی از روش‌های معول در تست کاربردپذیری است. در هنگام انجام تست، جایی که کار مورد نظر در خلال پروسه ، ارزیابان از کاربر می‌خواهند تمام اتفاقات در جریان و پروسه انجام کار را با صدای بلند بازگو کنند و احساس خود ، مشکلات موجود و نیز نظر خود در مورد سیستم را بیان کنند.‌این روال توسط هر دو دسته افراد حرفه‌ای و مبتدی انجام می‌پذیرد و به ارزیابان امکان ارزیابی شبکه اجتماعی مذکور را می‌دهد. [۱۵]
همچنین روش مشاهده برای مشاهده رفتار کاربر در مواجهه با سناریوهای مشخص شده انتخاب شده است.این روش موجب می‌شود تا مطمئن شویم که کسی که تحقیق می‌کند از تمامی‌اموری که مشاهده کرده است یادداشت برداری کرده است. همه وقایع توسط برنامه‌ای که بر روی لپ تاپ محل ارزیابی نصب است ضیط می‌گردد و در صورت نیاز مجدد بازبینی می‌گردد. به همه کاربران در ابتدا که سناریو‌ها داده می‌شود اعلام می‌گردد که فعالیت‌هایشان ضیط می‌شود. از فیلم‌های ضبط شده برای اندازه‌گیری میزان موفقیت در به اتمام رساندن امور توسط کاربران استفاده می‌گردد.[۱۶]

چرخه مورد استفاده در تحقیق:

در سال ۲۰۱۱ چرخه ای برای تلفیق این دو روش و مراحل کار طراحی گردید[۱۷] که در آن تمامی مراحل مربوط به تلفیق دو روش به کار رفته در این تحقیق را نشان می دهد. این چرخه به قرار زیر است:

شکل ۴: نمودار مراحل انجام کار
همانگونه که در این نمودار مشاهده می شود مراحل انجام کار از جمع آوری اطلاعات کاربر آغاز می گردد و پس از نوشته شدن سناریو که حدود ۱۰ عملیات را در بر می گیرد، و پس از برنامه ریزی برای انجام تست ها، بندهای مربوط به ارزیابی مکاشفه ای را طراحی کرده و بر اساس آن کاربران را انتخاب کنند. از این مرحله به بعد ارزیابی محصول اولیه یا نهایی که اینجا وب سایت است آغاز می گردد و از کاربران خواسته می شود که ارزیابی مورد نظر را انجام داده وفرم را پر کنند و در مورد مشکل بحث و تبادل نظر صورت گیرد. این کار در این تحقیق با تست کاربر و استفاده از سناریو های نوشته شده صورت پذیرفته است. و در آخر به بررسی و دسته بندی مشکلات مطرح شده پرداخته شده است. در صورتی که مشکلات به دست آمده از انجام این ارزیابی مطلوب و قابل قبول نباشد، همین چرخه مجدد از جایی که طراحی ارزیابی آغاز می گردد شروع می شود و تا زمانی که به نتیجه مطلوب نرسد ادامه می یابد.

پرسشنامه:

در‌این تحقیق، پرسشنامه‌ای طراحی شده است که از دو قسمت مختلف تشکیل شده است. بخش اول به پیش ارزیابی اختصاص یافته است و برای ارزیابی هر دو گروه مبتدی و حرفه‌ای استفاده می‌شود و بخش دوم برای بررسی کارشناسانه سیستم استفاده می‌شود و نظرات افراد حرفه‌ای که با سیستم کار می‌کنند را جمع آوری می‌کند. در واقع‌این پرسشنامه برای دو منظور استفاده می‌شود: ۱- برای جمع‌ آوری نظر کاربران ۲- برای اندازه‌گیری میزان رضایت یا نا امیدی کاربر در هنگام استفاده از شبکه اجتماعی.

جدول شماره ۲-۱: مطالعه های کلیدی که عوامل به وجود آورنده اعتیاد به کار را آزمون نموده اند
اعتیاد به کار و کار به عنوان فعالیت محوری
کار به عنوان فعالیت محوری به میزان درجه اهمیتی که کارکردن در هر لحظه از زمان در زندگی یک شخص دارد .مفهوم کار به عنوان فعالیت محوری از فرمول “دوبین” (۱۹۵۶) از کار به عنوان علاقه مرکزی زندگی گرفته شده است و در نظریه اخلاق کاری پروتستان^[۳۶] وبر نفوذ کرده است .در مجموع این مطلب که کار دارای بالاترین درجه اهمیت نسبت به سایر حوزه های زندگی دارد، درک شده است. معمولاً فرض می شود که کار نسبت به فراغت، جامعه و مذهب با اهمیت تر بوده و در چندین مطالعه پس از خانواده رتبه بندی شده است. نتیجه تحقیقات نشان می دهند که کار به عنوان فعالیت محوری رابطه مثبتی با متغیرهای مهم سازمانی نظیر رضایت شغلی و مشارکت در تصمیم گیری و باقی ماندن در شغل داشته و رابطه منفی ای با اخلاق آسوده بودن دارد(Snir& Harpaz, 2006, 378)
جنسیت و اعتیاد به کار
امروزه علیرغم گفته های “روتمان^[۳۷]“(۱۹۹۸) مبنی بر این که تغییر تاسف بار در نیروی کار در دهه اخیر قرن بیستم افزایش تعداد زنانی بوده که بیرون از محیط خانه مشغول به کار می باشند (Snir& Harpaz, 2006, 379) مطالعه تجربی اندکی تلاش نموده اند که اعتیاد به کار را با جنسیت مرتبط سازند . از هفت متغیر جمعیت شناختی و رفتاری ( نظیر جنسیت و نوع شغل) که به وسیله “هارپاز و اسنیر” مورد آزمون قرار گرفتند ، مشخص شد که جنسیت یک پیش بینی کننده قوی در خصوص میزان کل ساعت هایی که در هفته به کار اختصاص داده می شود برابر دانسته بودند، فهمیدند که این ویژگی در مردان آشکارتر است. بر طبق عقیده “بیلبی” (۱۹۸۹) قرن ها تبعیض نژادی و آموزه های فرهنگی هویت نقش ها را شکل دادند مردان با کار مرتبط بوده و زنان با خانواده بنابراین مردان ممکن است ساعت های بیشتری را کار کنند و با اعتیاد به کار درگیر شوند . “اسپنس و رابینز” (۱۹۹۲) فهمیدند که زنان به طور قابل توجهی احساس تمایل به کار دارند و از کار خود بیشتر لذت برده و اضطراب کاری بیشتری را تجربه و زمان بیشتری را به کار اختصاص می دهند . یافته های آنان نشان داد که زنان ممکن است به علت داشتن محیط های کاری رقابتی و بالا بودن انتظار موفقیت از آنان، گرایش های قوی تری دارند تا برخی از ویژگی های اعتیاد به کار را از خود نشان دهند(Aziz& Cunningham, 2008, 555)

“پیتمن و اورتنر^[۳۸]” (۱۹۸۸) اظهار داشتند که مردها نسبت به زن ها بیشتر ترجیح می دهند تا فراتر از رابطه ها کار کنند. برطبق گفته “هوینگا^[۳۹]” در سال ۱۹۹۳، غلبه مبتنی بر خود پرستی مردها این چنین معنی می شود که مفهوم سازی از خود در آنان بیشتر بر روی مهارت ها و عملکردهای کاری متمرکز است در حالی که مفهوم سازی زن ها از خود بیشتر حول محور روابط با دیگران می چرخد. اخیراً جنسیت در تعدادی از مطالعات در حوزه اعتیاد به کار مورد توجه قرار گرفته است(Snir& Harpaz, 2006, 379)
اخیراً جنسیت در تعدادی از مطالعه ها در حوزه اعتیاد به کار مورد توجه قرار گرفته است. نویسندگانی نظیر “بورگس” و همکاران (۲۰۰۶) و "روسو و واترز"(۲۰۰۶) بیان داشتند که اگر ارتباطی میان تفاوت های جنسیتی و اعتیاد به کار وجود داشته باشد در بهترین حالت این ارتباط ممکن است ضعیف باشد."بورکی” (۱۹۹۹) نقش تفاوت های جنسیتی را در اعتیاد به کار در هنگامی که سن، وضعیت ازدواج و تعداد فرزند را کنترل می کرد مورد تحقیق قرار داد و هیچ تفاوت جنسیتی مهمی را پیدا نکرد.(Aziz & Cunningham, 2008, 555)هم مردان و هم زنان در شاخص های “اسپنس و رابینز” در خصوص اعتیاد به کار شبیه به یکدیگر بودند."بورکی” حالت های را نشان داد که از آن طریق مردان و زنان اعتیاد به کار را در محیط کاری آشکار می ساختند. به یک مرد زمانی که بیش از ساعت کاری الزامی در هفته کار می کند در نظر خانواده یک تامین کننده خوب نگریسته می شود در حالی که یک زن که به همان میزان در هفته کار می کند به یک حالت منفی نگریسته می شود مثلاً او خانواده خود را مورد بی توجهی قرار می دهد.
اعتیاد به کار و تعارض نقش
بر طبق تئوری سرمایه انسانی، کارکنان به ذخایر محدودی از منابع از جمله زمان و انرژی دسترسی دارند. تئوری سرمایه انسانی می گوید که افراد مجموعه ای از فعالیت ها (نظیرکار، خانواده و تفریح) را اولویت بندی کرده و مشتاقند منابع خود را به این گونه فعالیت ها اختصاص دهند و سپس انتخاب می کنند که چگونه منابع خود را صرف کنند. با توجه به اینکه زمان و انرژی منابع محدودی هستند ، بنابراین زمان و انرژی که صرف کار کردن می شود، نمی تواند صرف دیگر فعالیت ها نظیر خانه و خانواده گردد. هم چنین این دلائل با فرضیه های تئوری حیاتی بودن نقش “ادوراد و روتبارد"(۲۰۰۰) سازگار هستند. بنابراین تعارض نقش به این دلیل ممکن است رخ دهد که انتظار نقش از کار کردن و عوامل غیر کاری از لحاظ ذهنی غیر قابل سازگار هستند . این بدین معنی می باشد که مشارکت در فعالیت های خانه و خانواده ، به وسیله تعهد بسیار شدید معتادین به کار به نقش های کاری خنثی می شود.
تحقیقات به طور مداوم نشان داده اند که معتادین به کار تعارض بین خانواده و کار بیشتری را نسبت به دیگران تجربه می کنند. برطبق منطق تئوری سرمایه انسانی ، تعارض های درون نقشی^[۴۰] نیز به همان میزان ممکن است رخ دهد. به عنوان مثال “شوفلی” و همکارانش(۲۰۰۹) در تحقیقی بر روی دانشجویان پزشکی که در مرحله رزیدنتی بودند، به این نتیجه رسیدند که این دسته از افراد ضرورتاً تعارض میان نقشی^[۴۱] بیشتری را احساس می کنند . زیرا آنان دو نقش را ایفاء می کنند، اولین نقش به عنوان یک پزشک و دومین نقش به عنوان یک آموزش گیرنده . به دلیل اینکه این دو نقش به طور کامل غیر قابل سازگارند بنابراین تنش عمده ای میان آنها وجود دارد. نقش آنان به عنوان آموزش گیرنده ، مستلزم این است که آنان از کارشان یاد بگیرند، این امر عموماً زمان زیادی را صرف خود خواهد نمود. نقش آنان به عنوان یک پزشک ایجاب می کند ، از بیماران خود با بالاترین سطح کارائی مراقبت نمایند. بنابراین این نقش با نقش آنان به عنوان یاد گیرنده در تقابل می باشد. با توجه به فرضیه تئوری حیاتی بودن نقش، منابعی(اعم از زمان و انرژی) که در هنگام اجرای یک نقش صرف می گردند را نمی توان در حال اجرای نقش دیگر صرف نمود از این رو توجه زیاد به هر یک از این نقش ها می تواند باعث تمرکز بر روی نقش دیگر گردد، زیرا منابع بیشتری را به خود اختصاص می دهد.
در مقایسه با ادبیات مربوط یه اعتیاد به کار و تعارض درون نقشی ، مطالعه کمتری بر روی تعارض میان نقشی صورت پذیرفته است. مطالعه ای که برروی کارگران صنعت اتومبیل سازی در کشور ژاپن نشان داد که تعارض نقش در هنگام کنترل ابهام نقش^[۴۲] و حجم کاری^[۴۳] با جنبه وسواس گونه اعتیاد به کار رابطه مثبتی دارند(Schaufeli& Etal., 2009, 157/158)
شخصیت و اعتیاد به کار
ارتباط بین اعتیاد به کار ، متغیر تفاوت های فردی با حوزه نظری وسیع شخصیت ، توسط بسیاری از دانشمندان نظیر مک میلان و همکارانش^[۴۴] (۲۰۰۳) ، رابینسون^[۴۵] (۱۹۹۸) و اسپنس و رابینز^[۴۶](۱۹۹۲)، مورد پژوهش واقع گردیده است . برخی از محققان اعتیاد به کار را به عنوان یک متغیر تفاوت های فردی پایدار می نگرند.
مدل پنج عاملی^[۴۷]
شواهد محکمی وجود دارد مبنی بر اینکه همه شاخص های شخصیت را می توان در غالب پنج عامل برجسته بیان داشت، روان رنجور خوئی^[۴۸]، برون گرائی^[۴۹]، باز بودن نسبت به کسب تجربه^[۵۰]،سازگاری^[۵۱] و وظیفه شناسی^[۵۲]. باریک و ماونت^[۵۳] (۱۹۹۱) و باریک و آریان^[۵۴] (۲۰۰۳) بیان داشتند که سه فاکتور از این فاکتورها(روان رنجور خوئی، برون گرائی، وظیفه شناسی) به نظر می رسد به تجارب کاری و موفقیت های شغلی وابسته هستند.
“جاجی،هیگینز،تورنسون و باریک” (۱۹۹۹)فاکتورهای شخصیتی مدل پنج عاملی را به صورت زیر مورد توجه قرار داده اند:
الف) روان رنجور خوئی با عدم پایداری،تمایل به داشتن استرس، عدم امنیت شخصی و غمگین بودن مرتبط می باشد(فقدان سازگاری روانی مثبت و پایداری عاطفی). افرادی که در روان رنجور خوئی امتیاز بالائی کسب کرده اند، وضعیت روانی منفی و امراض جسمانی را که از حوادث منفی زندگی نشات گرفته اند را تجربه کرده اند.
ب) برون گرائی با اجتماعی شدن ، سلطه گرائی،جاه طلبی و شهامت، داشتن عواطف مثبت، دوستان زیاد و نقش رهبری مرتبط می باشد.
ج) وظیفه شناسی با عملکرد شغلی مرتبط می باشد. این ویژگی با پایداری ، وابسته شدن و سازماندهی نمودن مرتبط می باشد.
د) سازگاری با همکاری نمودن، دوست داشتنی بودن و علاقه مند بودن مرتبط می باشد.
ه) باز بودن به تجارب جدید, با روشنفکر بودن ، تخیلی بودن و انطباق پذیری مرتبط می باشد.
“باریک و آریان"(۲۰۰۳) شواهدی را در تحقیقات صورت گرفته یافتند که نشان می داد، روان رنجور خوئی رابطه منفی با رضایت شغلی و رابطه مثبتی با کمال گرائی دارد. به علاوه نشان داده شده است که برون گرائی رابطه مثبتی با رضایت شغلی دارد در حالی که اثبات شده است که روان رنجور خوئی با موفقیت های شغلی رابطه منفی دارد. هم چنین فهمیده شده که این ویژگی با عملکرد پائین پرداخت های کم، و ارتقاء های کم مرتبط می باشد. هم چنین نشان داده شده است که وظیفه شناسی با گرایش های موفقیت طلبی و موفقیت های شغلی و با عملکرد شغلی در زمانی که به عنوان یک متغیر تعدیل کننده منظور شود، ارتباط دارد.
“جاجی” و همکارانش (۱۹۹۹) ارتباط میان مدل پنج عاملی ، توانائیهای ذهنی عمومی و موفقیت های شغلی را مورد آزمون قرار دادند. در این مطالعه دو جنبه از موفقیت شغلی مورد توجه قرار گرفت, جنبه درونی (نظیر رضایت شغلی) و جنبه بیرونی(درآمد و وضعیت شغلی). پیش بینی شده بود که وظیفه شناسی با موفقیت های شغلی درونی و بیرونی رابطه مثبتی دارد. هم چنین پیش بینی شده بود روان رنجور خوئی با موفقیت های بیرونی رابطه منفی دارد و توانائی ذهنی عمومی با موفقیت های شغلی بیرونی رابطه ای مثبت دارد(Burke& Etal., 2005, 1225)
ویژگی های شخصیتی به الگوهای رفتاری و شناختی ای اشاره دارد که در هر زمان و در همه موقعیت ها پایدار هستند و این ویژگی ها عناصر محوری ای هستند که افراد را به سمت اعتیاد به کار سوق می دهند. هیچ معتاد به کاری وجود ندارد که دارای این قبیل خصوصیت های شخصیتی نباشد. برای مثال کارکنانی که ویژگی موفقیت طلبی را از خود نشان می دهند ، گرایش مثبتی به کار داشته لذا این مطلب باعث می شود که یک فرد معتاد به کار گردد. هم چنین نیروی دیگری که باعث می شود که افراد معتاد به کار شوند، مشوق های شخصی می باشد. فاکتورهای شخصی/خانوادگی اشتیاق یک فرد به کار کردن را تحت تاثیر قرار می دهد. مشوق های شخصی از عوامل تسریع کننده ای بوده که به شکل گیری اعتیاد به کار کمک می کند. برای مثال کارکنان مسئولیت پذیر ، اشتیاق زیادی به اجرای خوب وظائفشان در کار دارند، که این امر می تواند منجر به ایجاد پبوند روحی با کار در آنان گشته و اجازه می دهد تا کارشان در تقابل با زندگی شخصی شان قرار گیرد. لذا این مشوق ها موجب اعتیاد به کار می گردند. مشوق های سازمانی ، امیالی هستند که یک فرد را به سمت اعتیاد به کار سوق می دهند و به سرعت بخشیدن به اعتیاد به کار کمک می کنند. محیط های سازمانی وجود دارند که افراد را به سخت کار کردن تشویق و یا آنان را مجبور به چنین کارکردن می کنند.
افراد ویژگی های گرایشی بلند مدتی را از خود به نمایش می گذارند که تلاش،شناخت و رفتار آنان را در محیط های کاری تحت تاثیر قرار می دهد . شخصیت به عنوان یک پیش بینی کننده معتبر در خصوص عجین شدن با کار، کل ساعت های کار فرد و نتیجه ها مرتبط با کار ."تورسن، کاپلان، بارسکی، وارن و دچر مونت"(۲۰۰۳) دریافتند که گرایش های شخصیتی مثبت ، فضائی را ایجاد می کند که کارکنان به سازمانشان متعهد گردند."اردهیم، وانگ و زیکار"(۲۰۰۶) بیان کردند که تعهد سازمانی یک سازه مرتبط با شخصیت می باشد. عموماً این مطلب مورد قبول واقع شده است که تعهد نقش مهمی را در ایجاد اعتیاد و گسترده شدن ویژگی های معینی که اعتیاد را افزایش می دهد ، داشته و می تواند منجر به اعتیاد افراد به کار گردد (Wen Liang& Ming Cho, 2009, 650)
اعتیاد به کار و شیفته شدن^[۵۵] به کار
مفهوم شیفته شدن به کار در پژوهش های صورت گرفته در خصوص فرسودگی^[۵۶] کارکنان ظهور یافته است. به منظور بهبود و زنده ماندن در محیط به طور مداوم در حال تغییر امروزی ، سازمان ها به جای داشتن کارکنان صرفا “سالم” ، به کارکنان شیفته نیز نیاز دارند. شیفته شدن به کار به یک حالت ذهنی مثبت در خصوص کار اشاره دارد که با نیرومندی، ازخودگذشتگی و جذب شدن شناسائی می شود. نیرومندی با سطح بالائی از انرژی ،اشتیاق برای صرف تلاش زیاد برای کار و هم چنین مقاومت در روبرو شدن با مشکلات مشخص می گردد. از خود گذشتگی به مشغول شدن زیاد با کار و تجربه نمودن حس مهم بودن، اشتیاق، غرور و چالش اشاره دارد. در نهایت جذب شدن به ترکیب شدن و درگیر بودن کامل با کار اشاره دارد، به نحوی که زمان برای فرد به سرعت سپری گردیده و فرد به سختی می تواند از کارش جدا شود.
بنابراین کارکنان شیفته به سختی کارمی کنند(نیرومندی)، به شدت به کار مشغول هستند(از خود گذشتگی) و احساس درگیر بودن با کار دارند(جذب شدن). در این حالت ، آنها به نظر می رسد با معتادین با کار مشابه باشند. لیکن در مقایسه با معتادین با کار ، کارکنان شیفته به کار فاقد امیال وسواس گونه معمولی می باشند. برای آنان کار کردن یک نوع سرگرمی بوده در حالی که آنان یک معتاد نمی باشند. آنها به سختی کار می کنند به دلیل اینکه شغلشان را دوست دارند، نه به این دلیل که آنها احساس می کنند به وسیله یک میل درونی شدید که نمی توانند در مقابل آن مقاومت کنند، به سمت کار کشیده می شوند. بنابراین علیرغم اینکه در حقیقت هم معتادین به کار و هم کارکنان شیفته به کار ممکن است به طور مشابه به سختی کار کنند، لیکن انگیزاننده های آنان برای انجام کار از پایه با یکدیگر متفاوت می باشند. قابل توجه می باشد که اعتیاد به کار رابطه مثبتی را با ساعت های کاری بالا دارد در حالی که این رابطه در خصوص شیفته شدن با کار وجود ندارد.
به طور خلاصه، هم اعتیاد به کار و هم شیفته شدن به کار جزء نگرش های فردی(نظیر رفتارها و شناخت ها) به کار بوده که در جنبه رفتاری(سخت کارکردن) مشترک هستند. ولیکن انگیزاننده های زیرمجموعه این دو مفهوم(نظیر جنبه شناختی)متفاوت هستند . معتادین به کار به وسیله امیال درونی قوی ای که نمی توانند در برابر آنان مقاومت کنند، به حرکت واداشته می شوند در حالی که کارکنان شیفته فی نفسه برانگیخته می شوند(Shimazu& Schaufeli, 2009, 496)
وابسته های شیفته شدن باکار
به خاطر اینکه شیفته شدن به کار به عنوان نقطه مقابل فرسودگی معرفی گردیده، بنابراین انتظار می رود که شیفته شدن با کار با عدم وجود مشکلات سلامتی رابطه داشته باشد. به راستی مطالعات گذشته آشکار نموده اند که شیفته شدن با کار رابطه ای منفی با ناراحتی های روانی و جسمی دارد.
در ارتباط با رضایت از زندگی ، کارکنان شیفته با کار سخت کار می کنند زیرا آنها کارشان را دوست دارند (انگیزش درونی) نه به خاطر اینکه آنها توسط یک میل درونی قوی به جلو رانده می شوند.مطالعه های گذشته نشان داده اند که کارکنان شیفته با کار رضایت شغلی بالائی را گزارش نموده اند. به علاوه مصاحبه های کیفی ساختاری نشان داده اند که کارکنان شیفته با کار عناصری فعال می باشند. هم چنین به نظر می رسد با فعالیت های دیگر بیرون از محیط کاریشان نیز شیفته هستند. این مطلب بیانگر این موضوع است که رضایت از زندگی آنها بالاست.
در نهایت ، چهار دلیل برای این سوال وجود دارد که چرا کارکنان شیفته با کار در مقابل کسانی که با کار خود شیفته نیستند بهتر وظائف خود را انجام می دهند,
اغلب احساسات مثبت نظیر شادابی ، لذت و اشتیاق را تجربه می کنند.
سلامتی بیشتری را تجربه می کنند.
منابع شغلی و منابع فردیشان را خودشان خلق می کنند.
احساس شیفته شدن را به دیگران انتقال می دهند.
همچنانکه در بالا ذکر گردید، “شوفلی” و همکارانش (۲۰۰۶) نشان دادند که کارکنان شیفته با کار عملکرد درون شغلی و فرا شغلی و ابتکارو خلاقیت بالائی را گزارش نموده اند.به علاوه یک مطالعه که در بین کارکنان هتل ها و رستوران های اسپانیایی صورت گرفت نشان داد که سطح شیفته شدن کارکنان با کار تاثیر مثبتی بر روی فضای خدماتی این هتل ها و رستوران ها داشته و بروز رفتارهای فرا نقشی و رضایت مشتری قابل پیش بینی است. بنابراین به نظر می رسد شیفته شدن با کار رابطه مثبتی با عملکرد شغلی دارد(Shimazu& Schaufeli, 2009, 497)
رفتارهای معتادان به کار و نگرش های کاری
عجین شدن به کار به درجه ای که افراد از لحاظ روانشناسی با شغل فعلی شان شناخته می شوند ، اشاره دارد. “اسپنس و رابینز” (۱۹۹۲) همبستگی مثبتی میان عجین شدن با کار با مقیاس های اعتیاد به کار که خود طراحی کرده بودند، گزارش نمودند.
هم چنین شواهد اخیر ارتباط مثبت میان عجین شدن با کار و رفتارهای شهروندی را نشان می دهند نظیر این ارتباطات بیان کننده این موضوع می باشد که کارکنانی که به شدت با کار خود عجین شده اند تمایل دارند به دیگران در شغلشان یاری برسانند.
نوشته های مفهومی در خصوص موضوع اعتیاد به کار ، در این حوزه که معتادین به کار ، کارکنانی هستند که فکر می کنند از کارشان لذت می برند ، متفاوت می باشند، تعدادی از این افراد ادعا می کنند که به این دلیل کار می کنند که کارشان را دوست دارند. یافته های تحقیقات ارتباط مثبت میان عجین شدن با کار و لذت از کار و ارتباط ضعیف میان تمایل درونی به کار با لذت از کار را نشان داده اند. ارتباط مثبت میان عجین شدن با کار و لذت از کار به وضوح ارتباط مثبت میان عجین شدن با کار و رضایت شغلی که به طور منظم در ادبیات آمده است، نمی باشد و امکان اینکه عجین شدن با کار شبیه لذت از کار یک نگرش باشد ، مورد انتظار نیست. “اسپنس و رابینز"(۱۹۹۲) ارتباط مثبتی را میان دو شاخص (عجین شدن با کار و تمایل درونی با کار) با استرس شغلی ، گزارش نمودند. “بورکی” (۲۰۰۰) دریافت که استرس همبستگی مثبت و مهمی با مقیاس ((احساس تمایل)) دارد.
مفهوم سازی معناداری در کار^[۵۷]
علیرغم گرایش هائی که اخیراً در ارتباط با موضوع فوق وجود داشته، تاکنون تئوری ای در خصوص موضوع معنای کار مطرح نگردیده است. اولین کار کلاسیک تحقیقاتی که در خصوص این مفهوم توسط ” تیم تحقیقات بین اللملی کار” صورت پذیرفت، تنها یک مدل ذهنی را ارائه نمود که بر این تصور مبتنی بود که معنای کار توسط انتخابها و تجارب افراد و در حوزه محیطی و سازمانی که درآن کار و زندگی می کنند، مشخص می شود. این مدل ذهنی معنای کار را در قالب ۶ مطلب و نمایه مهم به تصویر کشیده است. که ۴ تای آنها عبارتند از:
محوریت کار^[۵۸]
گرایش های گویا^[۵۹]
گرایش های اقتصادی^[۶۰]
ارتباطات بین فردی