• دستیابی مداوم به استانداردهای بالای بهداشت و رفاه حیوانات

• • حفظ منابع در دسترس برای رشد مواد غذایی و تأمین دیگر منافع عمومی در طول زمان(اسمیس،۲۰۰۸).

تأثیرات منفی فعالیت های سیستم های غذایی جهانی بر محیط زیست، اقتصاد و جامعه، موجب بروز نگرانی های عمومی در مورد پایداری آن شده است. نگرانی های عمومی کلیدی درباره فعالیت ها و تأثیرات سیستم های غذایی مدرن از جمله شامل موارد زیر می باشد:

• تأثیرات مواد غذایی بر روی محیط طبیعی مانند فرسایش خاک، از دست رفتن تنوع زیستی، استفاده ناکارآمد از زمین، تخریب آب، همچنین افزایش مصرف منابع طبیعی و آلودگی های مرتبط با تولید و مصرف مواد غذایی شامل مصرف انرژی و انتشار گازهای گلخانه ای

• تأثیرات سیستم غذایی بر سلامت و رفاه انسان- نگرانی هایی در مورد ایمنی مواد غذایی، امنیت غذایی، تغذیه مواد غذایی، الگوهای مصرف مواد غذایی و اثرات نوآوری های غذایی بر سلامت و محیط زیست

• مسائل اخلاقی تولید مواد غذایی نظیر رفاه حیوانات و افزایش تولید ارگانیک

• تجارت منصفانه و اثرات تجارت مواد غذایی بر روی تأمین کنندگانِ کشورهای در حال توسعه (یاکوولوا،۲۰۰۷).

زنجیره های تأمین مواد غذایی سیستم های کارآمد تولید، پردازش و توزیع می باشند که هدف آن ها :

• حفاظت از کیفیت^[۱۴۴]

• اطمینان از ایمنی^[۱۴۵]

• ارتقاء توزیع عادلانه و شفاف و کسب ارزش ایجاد شده در طول FSC

• افزایش دسترسی مصرف کننده به مواد غذایی سالم و بی خطر با قیمت مناسب

• پشتیبانی از توسعه پایدار جوامع روستایی به عنوان یک الزام مطلق برای حاکمیت غذا (لازاریدسا،۲۰۱۱).

از نظر آقای حسین زنجیره تأمین و پایداری دو مفهوم متفاوت ولی بسیار نزدیک و ترکیب شده هستند. در جدول ۲-۲ تفاوت های کلیدی میان زنجیره تأمین پایدار و زنجیره تأمین سنتی آورده شده است (Hussain,2011)

زنجیره تأمین سنتی زنجیره تأمین پایدار

تمرکز تنها بر روی عرضه کالا از تأمین کننده تا مشتری نهایی مفاهیم اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی در طول
زنجیره تأمین درنظر گرفته می شوند.
جریان مواد و اطلاعات خطی هستند. جریان مواد به منظور ترکیب سه شاخص فوق پیچیده اند.
در اینجا همکاری محدودی وجود دارد. در اینجا سطح بالایی از همکاری وجود دارد.
لجستیک معکوس جزء مکمل فرایند نیست . لجستیک معکوس یکی از قسمت های مهم فرایند زنجیره تأمین است.

جدول ۲-۲- تفاوت های کلیدی بین زنجیره تأمین پایدار و سنتی
۶-۲- ارزیابی عملکرد پایداری زنجیره تأمین مواد غذایی
در سال های اخیر صنعت غذایی در جهان با تغییرات زیادی مواجه شده است که عمده ترین آن ها جهانی شدن بازارها، تغییرات تکنولوژی، کوتاه تر شدن عمر محصولات و متنوع شدن در خواست ها و نیاز مشتریان می باشند. این موضوع شرکت ها و کارخانه ها را بیش از پیش متقاعد نموده که با همکاری در کنار یکدیگر امور را هدایت نمایند.
به علت تغییرات ایجاد شده در بازار ، در سال های اخیر به ایجاد زنجیره تأمین در صنایع غذایی و بهبود سیستم های مختلف اجرایی در این گونه زنجیره ها توجه زیادی شده است. یکی از سیستم های مذکور که در این سال ها توجه زیادی را به خود جلب نموده است سیستم ارزیابی عملکرد می باشد(فتاحی و همکاران،۱۳۸۹).
روش های متفاوتی برای ارزیابی تأثیرات اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی سیستم غذایی ایجاد شده است، نظیر: ارزیابی پایداری بر مبنای روش چرخه عمر (هالر و کولیان^[۱۴۶]،۲۰۰۳)، مصرف انرژی در چرخه عمر محصولات غذایی(دوتیل و کرامر^[۱۴۷]،۲۰۰۰)، زمین مورد نیاز برای تولید و مصرف محصولات غذایی(جربنس-لینس^[۱۴۸] و همکاران،۲۰۰۲)، جریان مواد و مصرف انرژی محصولات غذایی وشاخص های زیست محیطی و پایداری برای بخش کشاورزی (OECD,2001 ؛ زحم^[۱۴۹] و همکاران، ۲۰۰۶؛فائو ۲۰۱۲).
در زمینه زنجیره تأمین مواد غذایی، تمرکز بر روی مباحث پایداری، اغلب بر روی تولید محصولات کشاورزی است، چراکه این مرحله در مقایسه با مراحل قبل، تأثیرات زیست محیطی قابل ملاحظه ای را تولید می نماید. با این حال، نیاز به توجه به سیستم های غذایی از منظر جامع وجود دارد. تفکر ((سیستماتیک)) اجازه ی تمرکز بر روی جنبه مهم و احیاناً نادیده گرفته شده پایداری، یعنی روابط تنگاتنگ متصل از همه ی مراحل تولید، از تولید تا نهادهای مصرف را می دهد.
۷-۲- مدل های نظری زنجیره تأمین پایدار
در این بخش ۳ مدل معروف که در حوزه زنجیره تأمین پایدار ارائه شده است، تشریح می شود.
۱) کارتر و راجرز^[۱۵۰] (۲۰۰۸) یک چارچوب نظری پایداری را برای زنجیره تأمین معرفی کردند که مفهوم زنجیره تأمین پایدار را منعکس می کند (شکل ۱-۲). هسته این مفهوم سازی، خط مشی سه گانه الکینگتون^[۱۵۱] می باشد : اشتراک عملکرد زیست محیطی، اجتماعی و اقتصادی (الکینگتون، ۱۹۹۸)
کارتر و راجرز پیشنهاد می کنند که بکارگیری پایداری و بخصوص ^[۱۵۲]SSCM داوطلبانه نیست بلکه یک نیاز و التزام می باشد. SSCM شامل یک بهبود درازمدت از خط مشی اقتصادی سازمان می باشد و به مدیران در پاسخگویی به این سوال کمک می کند که ((چه کاری را ما باید انجام دهیم، نه برای سپری کردن زمان بلکه برای پیشرفت و موفقیت، نه برای یک سال، سه سال یا پنج سال آینده بلکه، برای ده سال،بیست سال و آینده های دوردست؟)). بنابراین SSCM یک مفهوم سازی برجسته ای می باشد که می تواند مدیران را برای اتخاذ اقدامات سه گانه مجاب کند.
فعالیت ها که درون این خط مشی سه گانه قرار دارد شامل صرفه جویی هزینه های مرتبط با بسته بندی کوچک شده و طراحی اثربخش تر برای مصرف مجدد و بازیافت، هزینه های سلامتی و ایمنی کمتر می باشند. همچنین کاهش گردش موجودی انبار و هزینه باز پس گیری در نتیجه انبارداری و حمل و نقل ایمن، کاهش هزینه نیروی انسانی از طریق سطح بالای انگیزش و بهره وری و کاهش غیبت های کاری و به دنبال آن بهبود شرایط کار، هزینه های کمتر، زمان تحویل کالای کمتر، بهبود کیفیت محصول و هزینه های انهدام کمتر در نتیجه ی اجرای استانداردهای ISO14000، استفاده از طراحی برای مونتاژ، استفاده مجدد و افزایش شهرت و اعتبار برای سازمان می باشد که می تواند یک حالت جذاب را برای مشتریان و تأمین کنندگان فراهم آورد(کارتر و راجرز،۲۰۰۸).
کارتر و راجرز چهار بند پشتیبان یا تسهیل کننده برای SSCM که در شکل ۱-۲ نشان داده شده است شناسایی کردند :
مدیریت ریسک . شامل برنامه ریزی احتمالی برای زنجیره تأمین بالادستی و پایین دستی(کارتر و راجرز،۲۰۰۸). ریسک و مدیریت ریسک از جمله عواملی است که به صورت غیرمستقیم در مبحث پایداری مطرح می شود. در مطالعات انجام شده در حیطه پایداری، علاوه بر سودآوری کوتاه مدت سازمان ها؛ به مدیریت ریسک فاکتورهایی همچون آسیب های کاری ناشی از محصولات، هدررفت منابع محیطی و ایمنی عمومی و کارکنان نیز توجه شده است (شریواستاوا^[۱۵۳]،۱۹۹۵).
با توجه به نتایج مطالعات انجام شده می توان چنین برداشت کرد که توسعه پایدار می بایست مفهوم امنیت را در برگیرد که این مفهوم خود شامل امنیت در برابر تهدیدهای محیطی سخت و حفاظت در برابر انقراض نسل ها و تغییرات اقلیمی، قحطی ها و کمبود مواد غذایی و رشد جمعیت می باشد. به این ترتیب سازمان ها با توجه به چنین مسائلی در بلند مدت می توانند ریسک مربوط به چنین عواملی را مدیریت کنند (سرینگ و مولر،۲۰۰۸).